Δεν ξέρω αν υπήρξε παλιότερα γενιά
τριαντάρηδων ποιητών στην Καρδίτσα. Εμείς πάντως τη ζούμε: Δανάη Σιώζου, Χρήστος
Διαμαντής, Χρήστος Κολτσίδας.
Πρωτοέγραψα για τον Χρήστο Κολτσίδα σε
ένα παλιοκαιρισμένο μου blog για την Καρδίτσα, πριν λίγα χρόνια: «Επιστρέφοντας σΤα Ορεινά»: Καλλιτεχνικός
κινηματογράφος. Σαν ρεύμα στη σύγχρονη λογοτεχνία: Παπαμάρκος, Συφιλτζόγλου κι
ο δικός μας ο Τσαπραΐλης. Σαν μεταμοντέρνοι ηθογράφοι. Σαν Ισπανοί ή Ιρανοί
κινηματογραφιστές. Σαν μακρινά ξαδέρφια του Σωτήρη Δημητρίου. Σαν ξορκιστές της
λαογραφίας.
2020, «Βροχή Περασμένη». Μια βροχή που πηγάζει από / ή εκβάλλει στη
φιλοσοφία ενός απλού περιηγητή. Μια βροχή που μουλιάζει τις ρίζες του τόπου τού
Χρήστου. Σε όλους τους χρόνους: Παρατατικούς, Ενεστώτες, Μέλλοντες. Με όλους
τους τρόπους: οριστικούς, παρακλητικούς, συντελεσμένους και παρακείμενους. Μια
ποίηση με μέτρο, αλλά όχι ιαμβικό. Σεμνή. Μετρώντας σεβασμό.
Δύσκολο να δευτεροεμφανιστείς. Να
είσαι ολόιδος ή να αλλάξεις; Γράφεις για να εντυπωσιάσεις τους κριτικούς ή σε
καλοπαίρνουν οι φίλοι αναγνώστες; Το βραβείο που πήρες; Ο εκδοτικός οίκος; Οι
άλλοι ποιητές;
Παλίμψηστα μοιάζουν τα μοτίβα του,
σαν να κουβάλησε από το χθες υφάδια για να φτιάξει τα ρούχα του σήμερα,
συνταιριασμένα με επικαιροποιημένα στοιχεία του 2020.
Ένα hashtag, μια θεματική ετικέτα, που θα χρησιμοποιούσα
για το πρώτο μέρος της δεύτερης αυτής ποιητικής συλλογής του Χρήστου, θα ήταν #προσευχή (σ.16,17). Η έννοια του
προσευχητή. Ίσως από δική μου ανάγκη, ζητώντας να βοηθηθώ από την ποίησή του,
να βρω σε αυτή απαντήσεις. Η προσευχή που δεν είπα ή που δε μελέτησα.
Ένα άλλο θα ήταν το δίπολο
#θάνατος/#ζωή (σ.7-9) και κεφαλίδα τους: #άνθρωπος. Είναι ρομαντικός ο Χρήστος.
Και μετά #φύση, όπως στο ποίημα «Τέσσερις εποχές απ’ το μπαλκόνι»
(σ.10-13). Αισιόδοξος. Αναζητά την ελπίδα και περιμένει την ανατροπή.
Ο λόγος του κατοικεί σΤα Ορεινά, στα
#βουνά. Είναι #σαπανίσιος. Μας γράφει κάτι ολιγόλογα χαϊκού, όπως στο ποίημα «Της απλότητας» (σ.19). Κάθε στίχος, κάθε
λέξη σταγόνα βροχής, μαχαιριά: όπλο και πληγή. Η ποίηση τού Χρήστου είναι
λυτρωτική. Σε ξεπλένει σαν τη βροχή του. Σου αφαιρεί ευγενικά τα βάρη -τα
περιττά- και σε καθίζει στις εσωτερικές σου σκέψεις. Ενδοσκόπηση με σκοπό την
ανάταση. Για να ανεβείς στο βουνό καθαρός και να νιώσεις το μεγαλείο του έλατου.
[Της σοφίας, σ.20]
Ταξιδεύει με άνεση και ευχαρίστηση (pleasure) από εποχή σε εποχή κι από ιστορική
περίοδο σε ιστορική περίοδο (era): από τις σελίδες της βαριάς φιλοσοφίας στη λαϊκή
σοφία. Από τη θεωρία στην πρακτική. Ταξιδεύει μες στη διάρκεια του χρόνου, κρατώντας
σταθερό τον τόπο. Φορές μεταναστεύει σε άλλους θεματικούς τόπους ή
επιστημονικές περιοχές της γνώσης, πιστοποιώντας πως μάς μιλά από τον κόσμο του
για τον κόσμο μας.
Γι’ αυτόν, η ζωή είναι γυναίκα, «σπορίτισσα», όπως και η ελπίδα, η
γνώση. Έχει τον πρώτο ρόλο. Παίρνει την πρωτοβουλία, έναντι του άντρα «θεριστή», του θανάτου.
Το επόμενο hashtag θα ήταν #μνήμη, το κλειδί που ανοίγει το δεύτερο μέρος της ποιητικής
συλλογής (σ.26): επαναπατρισμός, επιστροφή στα βουνά, στον Θωμά: το σταθερό
σημείο που μπορείς να ρίξεις άγκυρα και να κρατηθείς. Η ρίζα.
Σίγουρα μικρός θα είχε διαβάσει τα Ψηλά Βουνά ή θα τα έχει «ζήσει» ως
παιδί.
Και ύστερα το ποίημα «Μικρή Ιστορία πριν το Μέλλον» (σ.28),
ένα αριστούργημα τεχνικής αφήγησης βίου. Ξεκινώντας με χρόνο Ενεστώτα,
προχωρώντας σε Μέλλοντα για να φτάσει πάλι σε αναζητήσεις υπαρξιακές: η ζωή, ο
κόσμος, η φύση. Γράφει ο ποιητής:
«από
ένα φύλλο -θα σκεφτώ – και Ζωή και κόσμος; Μεγάλο βάρος για το φύλλο. / Αυτό / από
πού λες να κρατιέται;» (σ.29)
Κι εμείς απαντούμε: το μυστήριο της ύπαρξης, το μεγάλο!
Ο «Ακίνητος
Θωμάς» είναι προσωπική κατάθεση, μικρό κερί στον τάφο του προγόνου Θωμά.
Επιγραφές που φέρνουν δάκρυα στα μάτια των ανθρώπων του. Ένας τόπος ιδιωτικός,
που γίνεται φίλτρο κοινής οπτικής για τον αναγνώστη, οδηγώντας τον σε προσωπικά
βιώματα.
Προς, το τέλος, στο ποίημα «Γεωγραφία για μικρά παιδιά» (σ.34)
ανακαλύπτουμε ολοκληρωμένο τον στίχο που δίνει τον τίτλο της δεύτερης ποιητικής
συλλογής του Χρήστου:
«βροχή περασμένη κάπα δε χρειάζεται»
Μια ολιγοσέλιδη ποιητική συλλογή, που
μόλις στη σελίδα 35 κλείνει με τρόπο «Αινιγματικό»:
«Τρυπώνω σιωπηλά – μέσα στ’ αμπάρι του Θεού. Με θάβουν για να ζωντανέψω.
Τι είμαι;»
Εξόδιος ακολουθία; Ή αποχαιρετώντας
τον «Ακίνητο Θωμά»;! Ο Θωμάς ως
σπόρος. Ο κύκλος της ζωής. Η συνέχεια.
Ο στίχος που θα μας οδηγήσει στις
νέες ποιητικές περιπέτειες του Χρήστου, ως προσδοκία, ως προσευχή: «Τ’ αμπάρι του Θεού», ως εσωτερική βύθιση
με τελική ανάδυση.
Μια Βροχή Περασμένη κατέβηκε από Τα
Ορεινά και ο Χρήστος θα φροντίσει τα νερά της να διαποτίσουν το γίγνεσθαι
της πόλης τής Καρδίτσας.
Η συνέχεια επί του πιεστηρίου…
_____________________________
Δημήτρης Ντανόπουλος, κείμενο παρουσίασης της ποιητικής συλλογής του Χρήστου Κολτσίδα «βροχή περασμένη» (Μελάνι 2020), Καρδίτσα 12.06.21