Σελίδες

29.6.25

τού Ελπιδοφόρου 4-4-44

Είναι ένας δρόμος νοτιοδυτικά στην Καρδίτσα, οδός Αφων Ζαφειρόπουλου τη λένε. Στην άκρη της πόλης. Προς τη μεριά του Νοσοκομείου, ένας δρόμος πιο μέσα από τον Περιφερειακό και τις σιδηροδρομικές γραμμές.

Διασταύρωση για να πας στο Νέο Κλειστό Γυμναστήριο "Μπουρούσης", ο δρόμος που είναι το 3ο Γυμνάσιο, ο δρόμος που παρατάσσονται τα έρημα (σχεδόν) κτίρια του Οινοποιείου της κραταιάς πάλαι ποτέ Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών. Ο δρόμος στο πλάι του Νεκροταφείου της Αγίας Παρασκευής, που εντός του έχει εκκλησάκι των Ταξιαρχών.

Μείνετε εκεί. Ακριβώς μπροστά από τη δυτική είσοδο της εκκλησίας είναι ένας τάφος. Εκεί βρήκα τον Ελπιδοφόρο. 17 χρονών τον σκοτώσανε το 1944. Αυτόν και τα δυο του μεγαλύτερα αδέρφια. Σκοτώσανε / εκτελέσανε τους τρεις τους συν δυο ακόμα εκεί κοντά: πίσω από το Νοσοκομείο (δεν υπήρχε όταν έγινε η εκτέλεση), απέναντι από το γήπεδο ποδοσφαίρου του Εθνικού, δίπλα στην παλιά γέφυρα στο ανάχωμα του Γαβριά. Ίσως έχετε δει το μνημείο της δεκαετίας του 1980.




"...δολοφονικά βόλια των Γερμανών και ντόπιων προδοτών..."


Στοιχεία για το ιστορικό της εκτέλεσης, αντλούμε από εργασία της Μαρίας Γιαννέλου (που εργάζεται σήμερα στη Δημοτική Πινακοθήκη της Καρδίτσας):

Το μνημείο αυτό δημιουργήθηκε στον τόπο θανάτου αυτών των πέντε ανθρώπων. Ήταν όλοι τους πολύ νέοι στα χρόνια και με αντιστασιακή δράση. Συνελήφθησαν και χωρίς δίκη οδηγήθηκαν σε εκτέλεση που έγινε κάποια νυχτερινή ώρα. Λίγες μέρες μετά την εκτέλεση κάποιος άγνωστος άφησε σε αυτό το σημείο το επίγραμμα που κατόπιν χαράχτηκε στο μνημείο. Ακριβώς στον τόπο της εκτέλεσής τους, πολλά χρόνια αργότερα στήθηκε με την ιδιωτική πρωτοβουλία του αδελφού των τριών πρώτων εκτελεσθέντων. Είναι ένα ιδιωτικό μνημείο που δημιουργήθηκε με την παραχώρηση από την μεριά του Δήμου του χώρου αυτού και της σχετικής άδειας μαζί που απαιτείται για την ανέγερσή του [..]

Και συνεχίζει σε υποσημείωση:

[Ο]ι τρεις πρώτοι ήταν σύνδεσμοι των ανταρτών στα βουνά· μετέφεραν όσους πήγαιναν στους αντάρτες και μάλιστα τον τελευταίο καιρό μετάφεραν πολλούς Ιταλούς και Γερμανούς, πράγμα που μάλλον αποτέλεσε την κυριότερη αιτία, για την οποία οι Γερμανοί ήταν τόσο εκδικητικοί. Κάποτε μετέφεραν με τη βία έναν Έλληνα μόνιμο στρατιωτικό για να βοηθήσει στην εκπαίδευση των ανταρτών· αυτός έμεινε λίγο στο βουνό, δραπέτευσε έπειτα και τέλος υπήρξε ο καταδότης τους. Λέγεται ότι ο επικεφαλής του εκτελεστικού αποσπάσματος πρότεινε πολλές φορές στον δεκαεξάχρονο Ελπιδοφόρο να βγει από τη γραμμή εκτέλεσης κι εκείνος αρνήθηκε, εφόσον θα έμεναν τα αδέλφια του. Πριν από την εκτέλεση, όταν το καμιόνι που τους μετέφερε, περνούσε από την οδό Καραϊσκάκη (κεντρικό δρόμο της πόλης) ο Νασιάκος, δεκαεννιά χρονών, είδε την μάνα του και τη χαιρέτησε· αυτή κατάλαβε τί επρόκειτο να συμβεί και κατέρρευσε. Την επόμενη της εκτέλεσης η αδελφή του Βαρελά, νέα κοπέλα, με μία φίλη της πήγαν στην περιοχή και με τα χέριά τους έσκαψαν το χώμα για να βρουν που θάφτηκαν οι εκτελεσθέντες λύνοντας έτσι το μυστήριο της εξαφάνισης του αδελφού της.

-----------------

Ανάμεσα σ' αυτούς, λοιπόν, κι ο Ελπιδοφόρος με τα όνειρα ενός 17χρονου.

Ξαναπήγα σήμερα στο τάφο του, στον τόπου όπου συναντήθηκαν μετέπειτα όλα τα αδέλφια.

Ένα αυτοκόλλητο αυτή τη φορά σημείωμα επάνω στο σταυρό:


Έμεινε 17χρονος.

Είχε γεννηθεί το 1927.



28.6.25

τού Ελπιδοφόρου, 2003 (pre_post*)

 

από το αρχείο της στήλης Τω Καιρώ Εκείνω, εφ. ΠΑΤΡΙΔΑ, Καρδίτσα, 02.11.2003

Αν ανοίξει κανείς ένα εκκλησιαστικό εορτολόγιο, θα εκπλαγεί από το πλήθος και την πρωτοτυπία ονομάτων αγίων... Ας πάρουμε, για παράδειγμα τη σημερινή ημέρα:

Εορτάζοντες την 2αν του μηνός Νοεμβρίου >> ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΚΙΝΔΥΝΟΣ, ΑΦΘΟΝΙΟΣ, ΠΗΓΑΣΙΟΣ, ΕΛΠΙΔΟΦΟΡΟΣ (ή Έλπιδηφόρος) και ΑΝΕΜΠΟΔΙΣΤΟΣ | ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΣΥΓΚΛΗΤΙΚΟΙ | ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΕΥΔΟΞΙΟΣ, ΑΓΑΠΙΟΣ και άλλοι οκτώ ΜΑΡΤΥΡΕΣ, ΑΤΤΙΚΟΣ, ΜΑΡΙΝΟΣ, ΩΚΕΑΝΟΣ, ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ, ΚΑΡΤΕΡΙΟΣ, ΝΙΚΟΠΟΛΙΤΙΑΝΟΣ, ΣΤΥΡΑΞ και ΤΩΒΙΑΣ | ΟΙ ΑΓΙΕΣ ΚΥΡΙΑΚΗ, ΔΟΜΝΙΝΑ & ΔΟΜΝΑ | Ο ΟΣΙΟΣ ΜΑΡΚΙΑΝΟΣ "Ο εν τη Κύρω" | Ο ΟΣΙΟΣ ΙΑΚΩΒΟΣ ο Ιβηροσκητιώτης.

Ο Ακίνδυνος ευγενικός και συνεσταλμένος, ο Αφθόνιος πλούσιος και με περιουσία του μπαμπά, ιδιοκτήτης σούπερ μάρκετ. Οι σύγχρονοι Άγιοι. Οι της Εποχής μας. Ο Πηγάσιος με ένα φτερωτό ...αμάξι να καλπάζει στις πλατείες, ασυγκράτητος ή Σουμάχερ. Ο Ελπιδοφόρος νέος μ’ ένα κλαδί ελιάς έτοιμος για την Ολυμπιάδα του 2004, πίνει coca cola. Ώσπου βγάζει τα γυαλιά του ο Ανεμπόδιστος και ξεβιδώνει το σκουλαρίκι από τα χείλη του για να λάβει τη Θεία Ευχαριστία. Μέσα από τη Σύγκλητο τελευταίοι θαμώνες αποχωρούν. Ενώ, ο Ευδόξιος δίνει μια ακόμη συνέντευξη τύπου. Ο Αγάπιος ιδρώνει τα χέρια του σε αγκαλιές και χειραψίες με τους οχτώ Μάρτυρες. Ο Αττικός αναζητά τον Ηρώδη κι ο Μαρίνος το Γιώργο. Ο Ωκεανός άρχισε να φουρτουνιάζει και να μπουρινιάζει, την ώρα που ο Ευστράτιος ξαναβρίσκει το δρόμο του. Ο Καρτέριος άλλη μια φορά στημένος στη γωνία, περιμένει...
 
Ονόματα που όμως δεν ακούμε συχνά. Άλλα λαδώνουν στα κεφάλια των μικρών οι ανάδοχοι. 

Συγνώμη, αν ιεροσύλησα. Δεν είχα κι έναν παππού Ακίνδυνο! CE03

-----------------

* Θα ακολουθήσει post με τίτλο: Τού Ελπιδοφόρου 4-4-44

 


5.5.25

Τρούκης - Χαρχαλιώτης 1-1

[η είδηση

Εντός έδρας ο πρώτος, στην πρώτη επίσημη έκθεσή του, με το φως του πατέρα Τρούκη να δημιουργεί σκιάσεις δέους. Οξύτητες και καμπύλες που σε αγκαλιάζουν, γραμμές και χρώματα, σχήματα, κοσμικές πιτσιλιές σε πειραματικές τεχνοτροπίες. Εσωτερικός, που όταν χαμογελά σου ανοίγεται διάπλατα. Όπως και οι πίνακές του.

Γνώριμος ο δεύτερος: ανοιχτωσιά. Ρευστές μορφές αλλά και λεπτές λευκές γραμμές, οριοθετήσεις, σύνδεσμοι νοηματικών ή/και εγκεφαλικών χαρτών που οδηγούν στην καρδιά.

Η έκθεση ολοκληρώθηκε. Οι δυο καλλιτέχνες θα εκθέσουν σε λίγες μέρες στη Σαλονίκη δείγμα έργου τους.


Η Troukis Art Gallery είναι ανοιχτή στην Καρδίτσα και θα συνεχίσει να μας απασχολεί: #τέχνη&ψυχανάλυση

-----------------------------

Συγνώμη, αλλά θα αφήσω εδώ και ένα έργο του Γιάννη Τρούκη που τράβηξε το βλέμμα μου στη gallery, όπως κι εκείνες οι πέτρες που τις έδινε μορφή προσώπων... Να πάτε να τις δείτε από κοντά.



8.1.25

γράμμα σε μια ποιήτρια

αγαπητή Δανάη,

διάβασα μια και δυο και τρεις όλες τις ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ σου.


Ξεκινάς με μια αράχνη ως πλοηγό του ν(ο)ήματος, που από τη μια σελίδα περνάει στην άλλη, αποχωρώντας από τον πρώτο ρόλο ως δευτεραγωνίστρια και στη συνέχεια χάνεται στο βάθος του πλέγματος των νοημάτων σου, όπως κι άλλες λέξεις-έννοιες-κλωστές.


"...Υπάρχει κάτι επαναστατικό, σκέφτομαι

στο να έχει δει κανείς τη θάλασσα..."  (σ.10)

Και μεις εδώ στον κάμπο, στην ξεριά της στεριάς πώς να επαναστατήσουμε; Είμαστε καταδικασμένοι; Ή να περιμένουμε εσάς τους ταξιδεμένους / τις ταξιδεμένες στις μεγάλες θάλασσες του κόσμου για να μας εμπνεύσετε μιαν αλλαγή;

Εμείς εδώ στον κάμπο, αναγνωρίζουμε στις γυναίκες να γέρνουν ως κλαίουσες ιτιές στις όχθες κάποιου ρέματος, χωρίς να υψώνονται, παρά συμβουλεύονται τις ρίζες των. Και τους άντρες ως κυνηγούς που πυροβολούν από τις όχθες, δίπλα στις ρίζες των.

Πόση ταπεινότητα, καθώς (επι)στρεφόμαστε στη φύση. Όπως η επισήμανσή σου για την "άδεια φιέστα" της ανθοφορίας κι όχι ως εγκυμοσύνη της καρποφορίας. Γιαπωνέζικη προσέγγιση θαρρώ.

Κι ύστερα το δημιούργημα / νεκρή φύση αποκτά φωνή και μιλά στον Δημιουργό του, αυτόν που το Ονειρεύτηκε στο ξύπνιο του. Ο Δημουργός ως Ονειρευτής.


Λόγω της γερμανικής σου αγωγής -πιθανόν- εξισορροπείς τους συντάκτες των επιστολών σου, γράφοντας τα Αντικείμενα με κεφαλαίο το πρώτο γράμμα. Ο διάλογος εμπεριέχει τον σεβασμό, την αλληλοεκτίμηση, την αγάπη.

Και ύστερα:#επέκεινα, #πίστη, #σκάλες μια οπτική πιο μεταφυσική, πιο θεολογική. Όπως και η εσωστρεφής "προφητεία", η αγωνία του λόγου, το βάρος, άχθος, άγχος της ποιήσεως, ο άθλος που δε θα προκαλέσει τεχνητή καταστροφή τη σκόνη από το σκάλισμα ή κουβάλημα της πέτρας που μπορεί και να σε σκοτώσει αν πέσει στο κεφάλι σου. "Προφητεία" - τι λέξη! και ποια η ετυμολογία της; - αντιστροφή της Ηχώς, ως προανάκρουση της Φωνής του παρόντος κι όχι απλή επανάληψη.

Και τα όντα σου αναζητούν μια επικοινωνία και γράφουν στον κύριο Κ, που από τα πιο γήινα αγαπά τη φύση, όπως εκείνη τη θαλασσινή σπηλιά (σ.21). Ένας διάλογος εντός της που θυμίζει το "Νάρκισσος & Ηχώ" με τον Δημήτρη Χορν και την Έλλη Λαμπέτη, αλλά ίσως εσύ να επέλεγες για κύριο Κ. τον Γιώργο Μιχαλακόπουλο από τη σειρά "Εκείνος & Εκείνος" ή επειδή τον άκουσες να διαβάζει στίχους του Τάσου Λειβαδίτη και συ να έδινες τη δική σου Φωνή / Ηχώ στη θαλασσινή σπηλιά. Είναι ωραίο να ακούς ποιητές/ποιήτριες να διαβάζουν στίχους τους.

"...θυμάστε το σώμα σας μες στο νερό;" (σ.24)

Στο "καρουζέλ" (σ.30) νομίζω πως βρήκα την επιβεβαίωση της μετάβασης στην τρίτη ποιητική συλλογή, σε μια διαφορετική περίοδο γραφής, το τέλος της συγγραφικής σου παιδικότητας με πίκρα, προσγείωση, συγκίνηση και δάκρυα:
"...όσοι αντέχουν συμφωνούν
πως μία ζωή είναι υπεραρκετή
δεν ονειρεύονται πια
ούτε θυμούνται
οι άλλοι, μην το πεις,
κάηκαν..."

Απόλαυσα το διάλογο (μέσω επιστολών) του Ύπνου με τον κύριο Κ.:

"Στην επικράτειά μου δεν είστε δέσμιος του χρόνου. Οι άνθρωποι συχνά επιθυμούν να φύγουν έτσι από τη ζωή.

Ωστόσο οφείλω να σας ρωτήσω: Από εδώ είναι ο δρόμος σας;" (σ.32)

"...Στους αντίποδες του ύπνου βρίσκεται η πραγματικότητα. Πείτε μου, πού είναι ο τάφος μου;"

(σ.33)


Εξεπλάγην με την επιστολή των αλόγων και την αναρώτησή τους: "Ήταν τα άλογα αληθινά;" (σ.36) Ή μήπως είχαν ξεφύγει από το προηγούμενο "καρουζέλ";

Νοηματικές κλωστές διέρχονται και δένουν ολόκληρη την ποιητική συλλογή, σαν μια ολότητα, ένα σώμα επιστολών που αφηγείται μια ολοκληρωμένη ιστορία. Έτσι, λοιπόν, η "κλαίουσα ιτιά" της αρχής που τη νόμιζα υποτακτική γυναίκα του κάμπου, επανέρχεται για να ξηλώσει όλο το δάσος του τσιφλικά!

Έχεις σκεφτεί να παρουσιάσεις την ποιητική σου συλλογή ως θεατρικό αναλόγιο με τίτλο "η ανάμνηση της φωνής"; Θυμόμαστε τις φωνές των νεκρών μας; Και τι είναι οι ηχογραφήσεις; Τα τραγούδια που έχουν τη φωνή των ανθρώπων που δεν υπάρχουν πια; Μια φύση / υπόσταση που επανα/υλοποιείται/υπάρχει.

Σε ευχαριστώ για τις σκέψεις και τη συγκίνηση.

Φιλικά,

Δ.