ο Γαβριάς κι ο Γαβριάς μας

ΑΝΘΡΑΚΑΣ

Ο Γαβριάς είναι το ρέμα/ποτάμι που μένει αναξιοποίητο στα νότια τής πόλης. Θυμίζει Ιανό, αλλά επιμένει από την αρχαιότητα να βρίσκεται στην ίδια θέση και θα παραμένει και μετά από τη δική μας παρουσία στην πόλη.

ΥΔΡΟΓΟΝΟ

Ο Γαβριάς είναι ένα χαμίνι, χαρακτήρας τού Βίκτορα Ουγκό στους περιβόητους "Άθλιους". Έτσι φέραν το όνομά του στην Ελλάδα.

ΟΞΥΓΟΝΟ

Κι αν ανταμώναμε τα δυο και ετυμολογούσαμε σώνει και καλά τον Γαβριά μας με τη δύναμη τού Γαβριά χαμίνι;! Ένα άγαλμα μικρό. Ένα οδόφραγμα στην άκρη τής πόλης, στην είσοδο.

"αρνί": δεν τρώγεται... Διαβάζεται.

άνθρακας

Με τη φούντωση τού διαδικτύου, χάθηκαν τα free-press που τύχαινε να βρεις σε μέρη - έκπληξη τής πόλης. Πόσα χρόνια τώρα πού έβγαινε ο "θεατής";! (1990s) Ή να θυμηθώ την πρώτη φάση τού "Πεζοδρόμιου";! (2010s)

υδρογόνο

Όταν -πριν χρόνια- μιλούσα με τον Γιώργο Κορδομενίδη (λογοτεχνικό περιοδικό ΕΝΤΕΥΚΤΗΡΙΟ @Θεσσαλονίκη), μού έλεγε πως στα λογοτεχνικά περιοδικά βρίσκεις το ενδιάμεσο των βιβλίων που εκδίδουν οι λογοτέχνες.

Στην περίπτωση τού περιοδικού ΑΡΝί στην Καρδίτσα τι;
Βρίσκεις τον νεότερο λογοτεχνικό / καλλιτεχνικό κύκλο των τιτλούχων και μη λογοτεχνών τής πόλης, αλλά και φωτογράφους, εικαστικούς.

"ΑΡΝί: η πιο περιοδική έκδοση για την (απο)κατάσταση τής επαρχίας"

Με: Τσαπραΐλη, Μπαρτζιώκα, Κολτσίδα, Μπριάνα, αλλά και Χατζοπούλου, Κύριο Φλανέριο, Ι.Π.Ντούχνα,  Τέω[ς] Μολέντζικο.

3-τρία [αριθμός τεύχους]

Η Γιώτα και η συκιά

Ξαπλωμένη στην αιώρα τής αυλής, κάτω από τη συκιά, η Γιώτα παρατηρεί τα φύλλα τού δέντρου πάνω από το κεφάλι της και διαπιστώνει ότι μοιάζουν με μικρά πράσινα χεράκια. Της φαίνεται πως τη χαιρετούν. Μετράει τις κόχες των φύλλων και τις βγάζει πράγματι πέντε, μία για κάθε δάχτυλο. Υπολογίζει τότε στα γρήγορα ότι ένα νεαρό δέντρο, σαν αυτό, με τριακόσια περίπου κλαδιά και δεκαπέντε φύλλα κατά προσέγγιση σε κάθε κλαδί έχει συνολικά περίπου τέσσερις χιλιάδες πεντακόσια μικρά πράσινα χεράκια. Καθώς την παίρνει ο ύπνος ανάμεσα στους υπολογισμούς, ονειρεύεται ότι συναντάει για πρώτη φορά μια συκιά και πρέπει να της συστηθεί. Την ώρα της χειραψίας διστάζει, μπερδεύεται, δεν καταλαβαίνει ποιο από όλα τα χεράκια της τείνει η συκιά για χειραψία και γίνεται ρεζίλι [...]

[Σοφία Χατζοπούλου]

Μέση ηλικία

Όταν πιάνεσαι από τη χειρολαβή στ' αμάξι.

[Τέως Μολέτζικος]

Εκδοτική επιμέλεια: Θεοφάνης Σερέτης, Σχεδιασμός / σελιδοποίηση: Alexander K.

Χρήστος Διαμαντής (1987-2021)

Ο Χρήστος Διαμαντής ήταν ένας και μοναδικός.

Τώρα που έφυγε έγινε πολλά: Έγινε τα ποιήματά του, οι μουσικές του.

Τώρα που έφυγε έγινε πολλοί: Οι φίλοι και συνεργάτες του στην ποίηση και τη μουσική.

Κι αν τα παραπάνω συνέβησαν για τον πνευματικό Χρήστο: Ο βιολογικός Χρήστος ήταν ένας και μοναδικός.

Τώρα που έφυγε έγινε πολλοί: η οικογένεια από την οποία προήλθε και η οικογένεια που έφτιαξε.

Μού μιλούσε για την περίοδο της καραντίνας: πόσο τους άρεσε να βρίσκονται οι τρεις τους στην οδό Καβάφη, που βγάζει στο σχολείο μας, στο 18ο Δημοτικό.

Ο Χρήστος ήταν ποιητής συνολικά. Δημιουργός. Ένας μικρός θεός δηλαδή ή με τα χριστιανικά δεδομένα ένας άγιος επί Γης. (Μετά τη μελοποίηση στίχων τού επισκόπου ΕιρηναίουΓαλανάκη, λαμβάνω το θάρρος να το ξεστομίσω.)

 

Η ποίηση είναι η μελέτη τής Γλώσσας. Πώς ήρθε στον άνθρωπο να τη δημιουργήσει;

Το τραγούδι προέρχεται από ή φτιάχτηκε μαζί με την ποίηση, με στίχους. Πώς ήρθε στον άνθρωπο να δημιουργήσει τη μουσική;

Και με τα δύο ο άνθρωπος γίνεται δημιουργός / ποιητής, υψώνεται προς τη θέωση.

Χρήστος Διαμαντής: Μια μορφή / φυσιογνωμία που εξέπεμπε πολύ φως στη μικρή μας πόλη, αυτή που ο ίδιος επέλεξε με την αγαπημένη του να ζήσουν. Τέτοια τύχη η πόλη μας δεν την έχει συχνά!

Μαζί με την υπόλοιπη παρέα ποιητών/συγγραφέων, γεννημένων γύρω στη δεκαετία τού 1990, δημιούργησαν τη γενιά των τριαντάρηδων ποιητών/συγγραφέων της Καρδίτσας. Δεν ξέρω αν είχαμε παρόμοια άνθηση σε άλλη ιστορική περίοδο.

Όντας της Σημειωτικής Σχολής, αναρωτιέμαι: Υπάρχει φυσικό πρόσωπο ή ομάδα ως κοινή επίδραση σε αυτούς τους δημιουργούς; Τι συνέβη στην Καρδίτσα της δεκαετίας τού 1990 που μεγάλωσαν αυτά τα παιδιά;

Κατά την ταπεινή μου γνώμη, ο διανοούμενος / δημιουργός Χρήστος Διαμαντής θα μπορούσε στο μέλλον να αναφέρεται χρονολογικά μετά το όνομα τού Γιώργου Βαλταδώρου για την πρωτοπορία τού έργου του. Όνομα αναφοράς και προσδιορισμών στο μέλλον.

Χρησιμοποιώντας την αγαπημένη μου λέξη «χρονότοπος» τού Bakhtin, ο Χρήστος Διαμαντής τοποθετήθηκε ως κουκκίδα σημαντικότητας στη συγκεκριμένη πόλη και στη συγκεκριμένη δεκαετία δράσης τού 2011-2021. Χρονοτοπόσημο τής πόλη μας, με επιλογή συμβόλου μια καρδιά. Στο μέλλον θα ξέρουμε αν άλλοι, άλλες θα μελετούν την επίδρασή του.

Ο Χρήστος Διαμαντής δεν είναι τοπικός ποιητής. Μπορεί να μην τον βρείτε στο λήμμα «Καρδίτσα» της Wikipedia. Ο Χρήστος είναι οικουμενικός δημιουργός (κλέβω από λόγια τού Θανάση Τριαρίδη). Ο Χρήστος είναι σημαντικός. Είναι συμπαντικός.

Αγαπημένη μου ποιητική συλλογή η πρώτη: «Ονειρεμένος Πόλεμος», 2011. Τι εισαγωγή! Χρήστος. «………..»

Και μετά η «Λευκότητα», 2017 Ένας Χρήστος ανάμεσα στη Δύση και στην Ανατολή: Ποίημα 17. + 18.

Ολοκλήρωσα το 2021 τις «Κρυφές Σπουδές». Ο μέντοράς μου ορμητικός, ερωτικός, ανατρεπτικός, μεταμοντέρνος, υβριδικός, σεμνός, πειθαρχημένος, ξεχωριστός, βωμολόχος, συναρπαστικός, αληθινός, ηθικός, ευγενικός.  «Γάμα τη συμμετρία», σ.13  σ. 31 (rap)  σ.44,45, 51 Η μουσική του κίνηση στον χρόνο, άξονα x (σ.39). Η ποίησή του κίνηση στον χώρο/τόπο, άξονα ψ. Λέξεις κλειδιά: #χιόνι, #μήτρα

Κυκλοφορεί πλέον και η «Απλότητα» (εκδόσεις Θράκα 2022), η ποιητική συλλογή που διαμόρφωσε ο Χρήστος. Παραθέτω ένα ποίημα εδώ (ακόμα δεν πρόλαβα να τη μελετήσω:)

21. 

στην Καρδίτσα

δεν υπάρχει queer

ούτε γκρι σεξουαλικότητα

ούτε καν γκέι/λεσβίες

αυτά τα μαθαίνουμε 

(μόνο) διαβάζοντας

και όποιος έχει (όρεξη)

και κανένα ποίημα

ή έστω

κάτι μέσα στο ίντερνετ

εδώ με τόσους φίλους

δεν έχω ούτε έναν

ανοιχτά (τουλάχιστον)

και τα αγόρια

δεν κρατιούνται

από το χέρι

και τα κορίτσια 

δε φιλιούνται στο στόμα

και βέβαια,

κάποιος θα το δει

(αμέσως)

ότι ακόμα / και τώρα

έβαλα τα αγόρια

να κρατιούνται από το χέρι

και όχι να φιλιούνται στο στόμα

"ο ντελάλης"

 

Σκέψεις του Δημήτρη Ντανόπουλου, διαβάζοντας την πρώτη ποιητική συλλογή του Βαγγέλη Μπριάνα «Ντελάλης» (Θράκα 2021)

 Συνοδοιπόρος του Κολτσίδα. Ή/και συνομιλήτης.

Τα πρώτα «χαϊκού» του σαν να βγαίνουν από σελίδες της Μαρινέλλας Βλαχάκη. Τελικά με κείνη συνομιλεί ως δεύτερη αδελφή ποιητική ψυχή. Σε κείνη εύκολα αναγνωρίζεις το ‘τραύμα’ και το σύνδρομο του κοχυλιού, που άλλοτε είναι εσωστρέφεια κι άλλοτε μετάληψη του μυστικού που ακούει μες στο κοχύλι: τη μυστική δύναμη της θάλασσας. Στον Βαγγέλη αδιόρατο, υποδόριο. Υπαρκτό: η μυστική δύναμη του βουνού που σου την ψιθυρίζει: «βαθιά μέσα το μαύρο του αυτιού σου».

Σαν να σβήνει τις λέξεις από το αρχικό κείμενο που έγραψε. Γρίφοι σαν τις «Ειδήσεις» του. Είναι σοφός ο νέος. Ή θα γίνει;!

Κι ο «Ντελάλης»; «νοεί επίκαιρο, ό,τι τον συγκινεί». Βρήκατε εσείς τη λέξη του τίτλου κάπου; Μάλλον στο εξώφυλλο, που κι αυτό συνομιλεί με την ποιητική συλλογή.

Τελικά, πολλοί οι συνομιλητές που μαζεύτηκαν. Πολυφωνία ελάχιστου δείγματος κάθε μονάδας φωνής. Ίσως και ηχώ στα απόκρημνα βουνά που γκρεμίζονται οι «πέτρες» τού Βαγγέλη. Άλλοτε στο κεφάλι του και άλλοτε στο χέρι του.

Ολιγομίλητος. Σαν να τού ‘κατσε το κόκαλο του ψαριού στο λαιμό (σ.30).

#φύση, #γάλα, #νερό, #δέντρα, #βράχια, #νερά, #ποτάμια, #γεφύρια_γκρεμισμένα, #άνθρωποι_ταπεινοί.

"οι νεροφόροι"

 

 σκέψεις τού Δημήτρη Ντανόπουλου, διαβάζοντας και την τελική εκδοχή της ποιητικής συλλογής του Χρήστου Κολτσίδα «Νεροφόροι» (Θράκα 2021)

Έργο τριμερές

Ως τη σελίδα 23 νιώθεις πως κατεβαίνεις μαζί του από Θεσσαλονίκη – Καρδίτσα με τρένο. Περπατάς μαζί του ως το πατρικό του με τα πόδια. Ίσως μένεις και μαζί του για κάνα δυο βράδια. Μετά σε παίρνει μαζί του για ένα ταξίδι στα ορεινά. Ετοιμάσου να μπεις στο δεύτερο μέρος.

 

Πιο ψηλά, πιο βαθιά

Εκεί, στη σελίδα 23, αρχίζει ένα εσωτερικό ταξίδι, στην κορυφή του βουνού. Τέλος τ’ αστεία με την περιδιάβαση και την κινούμενη κάμερα καταγραφής του πρώτου μέρους.

Μαθαίνουμε ποιο είναι το ιδανικό ύψος των περιστάσεων (σ.25): «Χίλια οχτακόσια μέτρα απόκρυμνη σιωπή». [Εδώ, σε μια ψηφιακή αφήγηση και παρεμβατική ανάγνωση θα πρόσθετα μια φωτογραφία του Κωνσταντίνου Βασιλακάκου να κοιμάται στην κορυφή Τσμι.]

 

Ωδή στη μοναξιά

Μετά τους «Νεροφόρους», αρχίζει η ανάδυση (τρίτο μέρος). Λυτρώθηκε και μας καληνυχτίζει με αισιοδοξία, γλυκύτητα και μετρημένους φθόγγους. Σαν ν’ ακούς να σου διαβάζει τη σελίδα 28, 29, 30, 31, 32. Και άντε πάλι διάβασμα από την αρχή.

Επιστροφή στην αρχή, στο άνοιγμα του βιβλίου με τους στίχους της Μαστοράκη. Καταλαβαίνεις πως μάλλον μάς είχε εξηγήσει ο Χρήστος από την αρχή πού το πάει.

 

Υδροδιανομέας

Η πορεία του ερημίτη: Αποσύρομαι για να βρω τον εαυτό μου, αλλά δεν κρατώ το κέρδος μόνο για μένα.

Ο Χρήστος δε «φέρει» απλώς το «νερό». Το «διανέμει», ως «υδροδιανομέας» / «νεροφόρος», (κατ)έχει τη διαχείρισή του, αλλά δεν το κρατάει για τον εαυτό του. Μας το μοιράζει.

 

Ως οδοδείκτης στέκει στην ποιητική του πορεία αυτό το βιβλίο. Μας δείχνει από πού και προς τα πού να περιμένουμε την επόμενη εμφάνιση τούΧρήστου.